Polikistik Over Sendromu genellikle üreme çağındaki kadınlarda görülen, yumurtalıklar, sinir sistemi, hipofiz bezi, böbreküstü bezi ve diğer dokular arasındaki etkileşimin bozulması neticesinde meydana gelen hormonal bir rahatsızlıktır.
POLİKİSTİK OVER SENDROMUNUN SEBEBİ NEDİR?
Bu sendromun kesin nedeni bilinmemektedir. Ancak genetik faktörlerin, aşırı insülin ve androjen üretiminin bu rahatsızlığa sebep olduğu düşünülmektedir.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
Her kadında belirtiler farklı olabilmektedir. Ancak aşağıdaki belirtilerden bir veya birkaçının görülmesi halinde doktora başvurulmalıdır:
- Adet düzensizliği ya da adet görememe
- Vücutta aşırı tüylenme(özellikle yüz ve göbek çevresinde)
- Yumurtalıklarda çok sayıda kist
- Sivilcelenme
- Erkek tipi saç dökülmesi
- Fazla kilo(özellikle karın ve bel çevresinde yağlanma)
- Hamile kalamama
- Aşırı sinirlilik, kaygı ve depresyon
- İnsülin artışı
TEDAVİSİ VAR MIDIR?
Polikistik Over Sendromunda tedavi genellikle hastanın şikayetlerine göre şekillenir. Hamilelik düşünmeyen hastalarda tedavide sıklıkla doğum kontrol hapları kullanılır. Bu haplarla birlikte bazı hormon dengeleyici ilaçlar kullanılarak kişinin adet düzensizliği, tüylenme ve akne sorunları giderilmeye çalışılır. Kişide insülin direnci de saptanmışsa ayrıca diyabet ilaçları da kullanılır. Kilo problemi olan hastaların zayıflamasına yönelik program uygulanır. Çocuk düşünen hastalarda ise ; kilo problemi varsa öncelikle yine kilo kontrolü sağlanır ve kısırlık tedavisinde kullanılan ağızdan alınan ilaçlar, hormon iğneleri ve tüp bebek yöntemi gibi üremeye yardımcı teknikler uygulanır.
Bu yazımızı da okumak isteyebilirsiniz: Aralıklı oruç nedir?
PEKİ BU SENDROM TEDAVİ EDİLMEZSE NELERE YOL AÇAR?
Hastalık önemsenmez ve uzun süre tedavi edilmezse; karaciğerde yağlanma, rahim kanseri, kısırlık, obezite, diyabet, hipertansiyon, depresyon ve anksiyete bozukluğu gibi birçok ciddi rahatsızlığa sebep olabilmektedir.
CERRAHİ TEDAVİ VAR MIDIR?
Cerrahi müdahale hemen önerilmez. Ancak kilo verilmesine ve ilaçla tedavi uygulanmasına rağmen yumurtlama düzeni sağlanamıyorsa, ameliyat işlemi uygulanır. Söz konusu ameliyat kadında yumurtlamayı tetikleyen cerrahi bir tedavidir. Ameliyatın ismi “Ovarian Drilling” dir. Bu müdahale laparoskopik yöntemle yapılır. Hastanın karın bölgesine uygulanan kesi ile içeri girilerek yumurtalıkların arka kısmına 6-8 adet delik açılır. Bu delikler ile kişide yumurtlamanın olması sağlanır ve dokulardaki androjen üretimi kontrol altına alınır.
TAMAMEN İYİLEŞMEK MÜMKÜN MÜDÜR?
Maalesef bu hastalığın tamamen bitmesi mümkün değildir. Çünkü adından da anlaşılacağı gibi bu rahatsızlık bir sendromdur. Ancak tamamen geçmese de; yaşam tarzında ve beslenme düzeninde yapılacak değişiklikler, kilo kontrolü ve ilaçlar ile hastalığın kontrol altında tutulması mümkündür.
POLİKİSTİK OVER SENDROMUNUN SEBEBİ NEDİR?
Polikistik Over Sendromunda kadınlarda hormonal denge bozulur ve bozulan hormonal denge ile insülin direnci gelişir. Bu sebeple de hastaların öncelikli amacı insülin direncini kontrol altında tutmak olmalıdır. Bunun içinde beslenme tarzında değişiklikler yapılmalı düşük karbonhidratlı, glisemik indeksi yani şeker oranı düşük, yüksek lif içeren gıdalar beslenmede öncelikli olmalıdır. Bunun için bir diyetisyen kontrolünde başlayarak hastalar kendilerine bir beslenme düzeni oluşturmalı ve bu düzeni yaşam tarzı haline getirmelidir. Ayrıca insülin direncinin kontrol altına alınmasında beslenme kadar egzersiz de önemlidir. Kişiler egzersizi de yaşamlarının bir parçası haline getirmelidirler.
ÖZETLE PCOS NEDİR? TEDAVİSİ NASIL OLUR?
Özetlemek gerekirse Polikistik Over Sendromu günümüzde pek çok kadının hayatını alt üst edebilen bir rahatsızlıktır. Hastalığın kontrol altında tutulmasının zorluğu ise günümüzde özellikle sağlıksız gıdalarla beslenme alışkanlığının olmasından kaynaklanmaktadır. Ancak yukarıda bahsedilen hususlar dikkate alınarak tedavi ile eş zamanlı bir şekilde yaşam tarzı da hastalığa göre düzenlenirse rahatsızlığın kontrol altında tutulması mümkün olabilmektedir.
Polikistik Over Sendromu (PCOS), üreme çağındaki kadınları etkileyen yaygın bir hormonal bozukluktur. Aşağıdakileri içerebilen bir grup semptomla karakterize edilir:
- Düzensiz adet dönemleri
- Yüz, göğüs ve sırtta aşırı kıllanma
- Akne
- Erkek tipi saç dökülmesi
- Kilo alımı veya kilo vermede zorluk
- Tip 2 diyabete yol açabilen insülin direnci
- Kısırlık
PCOS’un kesin nedeni bilinmemekle birlikte genetik, çevresel ve yaşam tarzı faktörlerinin bir kombinasyonu ile ilişkili olduğu düşünülmektedir. PCOS’lu kadınlar genellikle yukarıda belirtilen semptomlara yol açan normalden daha yüksek androjen seviyelerine (erkeklik hormonları) sahiptir.
PCOS tipik olarak semptomların varlığına ve fizik muayeneye dayalı olarak bir sağlık uzmanı tarafından teşhis edilir. Hormon seviyelerini kontrol etmek ve diğer koşulları ekarte etmek için kan testleri yapılabilir.
PCOS tedavisi şunları içerebilir:
- Adet dönemlerini düzenlemek ve sivilceleri azaltmak için doğum kontrol hapları
- İnsülin direncini iyileştirmek için metformin
- Saç büyümesini azaltmak için spironolakton veya diğer ilaçlar
- Semptomları iyileştirmek ve uzun vadeli sağlık komplikasyonları riskini azaltmak için kilo verme, düzenli egzersiz ve sağlıklı beslenme gibi yaşam tarzı değişiklikleri.
PCOS yönetilebilir ancak tedavi edilemez, bu nedenle PCOS’lu kadınların kişiselleştirilmiş bir tedavi planı geliştirmek için sağlık uzmanlarıyla yakın çalışması önemlidir.